آیا عطر تبخیر می‌شود؟

عطرها در دسته مواد مایع قرار می‌گیرند و مانند بسیاری از مایعات، فرآیند تبخیر بر روی آن‌ها نیز اتفاق می‌افتد. این فرآیند عامل اصلی پخش شدن رایحه عطر است. اما چرا این پرسش اهمیت دارد؟ هرچه فرآیند تبخیر عطرها بیشتر باشد، ماندگاری و حفظ کیفیت آن نیز کمتر است. آگاهی نداشتن از این موضوع باعث می‌شود تا در انتخاب و نگهداری عطر اشتباهاتی انجام دهید که رضایت خاطر شما را جلب نکند.

تبخیر عطر چگونه انجام می‌شود؟

مواد تشکیل دهنده عطر و ادکلن برای ترکیب شدن با هم، نیاز به ماده‌ای دارند تا در آن حل شوند. الکل و فیکساتورها به عنوان حلال ترکیبات عطر و ادکلن مورد استفاده قرار می‌گیرند. الکل و فیکساتور با تبخیر شدن، مواد و اسانس‌های درون خود را پخش می‌کنند و به این ترتیب رایحه آن‌ها را حس می‌کنیم.

معمولاً وقتی صحبت از بخار شدن عطر به میان می‌آید، تبخیر طولانی مدت آن مد نظر است. عطرها با گذشت زمان در درون شیشه نیز تبخیر شده و کیفیت اولیه خود را از دست می‌دهند. یکی از معیارهای عطر خوب، ماندگاری و حفظ کیفیت آن است که علاوه بر ترکیبات به نحوه نگهداری عطر نیز بستگی دارد.

تبخیر عطر چه ارتباطی با نت‌های آن دارد؟

حتماً واژه نت را در توصیف رایحه عطر شنیده‌اید. هر عطر از لایه‌های مختلفی تشکیل شده که هر کدام رایحه‌ها و فضای خاصی را منتقل می‌کنند. نت‌های بالایی، نت‌های میانه و نت‌های پایه، سه لایه اصلی عطر به حساب می‌آیند. نت‌های بالایی یا اولیه بلافاصله پس از اسپری کردن به مشام می‌رسد و به سرعت محو می‌شود. نت‌های میانی حس و فضای عطر را منتقل می‌کنند و نت‌های پایه، رایحه‌های ماندگار و اصلی عطر هستند.

تبخیر شدن عطر در هر کدام از این لایه‌ها، نقش مهمی ایفا می‌کند. این نکته را در نظر داشته باشید که تبخیر شدن طولانی مدت عطر، سبب می‌شود تا نت‌های اولیه آن را حس نکنیم و نت‌های میانی نیز شفافیت اولیه را نداشته باشند. حذف هر لایه یا تغییر هر رایحه منجر به از دست رفتن کیفیت اولیه هر عطر می‌شود.

چه عواملی در تبخیر شدن عطر مؤثر هستند؟

شرایط و عوامل محیطی در روند تبخیر شدن عطر اثرگذار هستند که با شناختن آن می‌توانیم در استفاده و نگهداری از آن بهتر عمل کنیم. در ادامه با تعدادی از مهم‌ترین این عوامل آشنا می‌شویم.

گرما

گرما اصلی‌ترین عامل تبخیر مایعات به حساب می‌آید. آب، الکل و فیکساتورها در گرما زودتر بخار می‌شوند؛ بنابراین در فضای گرم، فرآیند تبخیر، سرعت بیشتری پیدا می‌کند. به همین خاطر است که رایحه عطر در محیط‌های گرم سریع‌تر می‌پیچد و بهتر پخش می‌شود.‌‌ اگر دقت کرده باشید، عطرهای مناسب فصول سرد، عمدتاً رایحه‌ای تندتر دارند تا بتوانند سرعت پخش کمتر خود را با بوی غلیظ‌تر  جبران کنند.

نور خورشید

نور خورشید هوا را گرم‌تر می‌کند و در نتیجه روند تبخیر عطر و ادکلن را افزایش می‌دهد. اگر در فضای آفتابی قرار می‌گیرید، به این نکته توجه داشته باشید که عطر شما زودتر می‌پرد. بهتر است عطر و ادکلن را در قسمت‌هایی که معرض تابش نور آفتاب قرار نمی‌گیرند، مانند داخل یقه اسپری کنید.

جنس سطحی که عطر بر روی آن قرار می‌گیرد

سطوح دماهای مختلفی دارند و همین امر باعث می‌شود که در تبخیر عطر، عاملی مهم به شمار رود. عطر معمولاً بر روی سطوح چرب و خنک‌تر دیرتر بخار می‌شود و در نتیجه رایحه آن ماندگارتر است. برای مثال در محیط‌های مرطوب بهتر است عطر را بر روی سطح پوست بزنید تا رایحه آن زمان بیشتری باقی بماند.

اسپری کردن عطر بر روی نبض سرعت انتشار آن را افزایش می‌دهد اما در عین حال به تبخیر آن کمک زیادی می‌کند. بسیاری از خانم‌ها عطر را بر پشت گوش و یا روی مچ دست اسپری می‌کنند. این کار علاوه بر کم کردن سرعت تبخیر عطر، باعث بهتر پخش شدن رایحه آن می‌شود.

چه کارهایی از تبخیر عطر در طولانی مدت جلوگیری می‌کند؟

شیشه بهترین جنس برای نگهداری عطر محسوب می‌شود‌ اما باید بدانید که به طور کامل در طولانی مدت نمی‌تواند مانع از تبخیر آن شود. همانطور که اشاره شد تبخیر عطر در مدت زمان زیاد، کیفیت آن را به طور چشمگیری کم می‌کند. فرآیند تبخیر عطرها کاملا طبیعی است اما با انجام کارهای کوچک و ساده می‌توان سرعت تبخیر آن را کاهش داد.

در عطر را پس از مصرف ببندیم

بهترین راه برای جلوگیری از تبخیر عطر این است که از تماس آن با هوا جلوگیری کنیم. هرچه عطر کمتر در معرض هوا قرار بگیرد، دیرتر بخار می‌شود. شاید بستن در عطر پس از هر بار استفاده، کاری بی‌اهمیت به نظر برسد اما مهم‌ترین نقش را در حفظ کیفیت آن دارد. مولکول‌های هوا از روزنه اسپری عبور می‌کنند و زمان طولانی اثر خود را می‌گذارند. بنابراین اگر عطر شما درپوش ندارد و یا اینکه خراب است، در اولین فرصت نسبت به تهیه درپوش مناسب اقدام نمایید.

عطر را در محیط گرم نگهداری نکنید

گرما اصلی‌ترین عامل تبخیر عطر است. قرار دادن شیشه عطر در محیط گرم سبب می‌شود تا مولکول‌های هوای موجود در شیشه آن بیشتر با مولکول‌های عطر تماس داشته باشند. هرچه محیط عطر سردتر باشد، کیفیت و ماندگاری بالاتری خواهد داشت. گرما مهم‌ترین تاثیر را در تغییر رایحه عطر و حذف نت‌های اولیه آن دارد. بنابراین بهتر است عطر خود را در محیطی خنک و به دور از گرما نگهداری کنید.

عطر را دور از نور آفتاب قرار دهید

آفتاب باعث افزایش دما و سرعت تبخیر عطر می‌شود. نور آفتاب پس از عبور از شیشه، دمای عطر را بالا می‌برد. از آن‌جایی که گرما در درون شیشه محبوس باقی می‌ماند، حرکت مولکول‌های هوا و عطر بیشتر شده و فرآیند تبخیر سرعت بیشتری پیدا می‌کند. علاوه بر این قرار دادن عطر در آفتاب، رایحه و لحن آن را تغییر می‌دهد. در نتیجه شیشه عطر و ادکلن را در معرض نور آفتاب قرار ندهید.

از سالم بودن پمپ اسپری عطر مطمئن شوید

خراب یا نامناسب بودن پمپ اسپری، سبب می‌شود تا هوا وارد شیشه عطر بشود. در صورت نشتی نیز علاوه بر وارد شدن هوای بیشتر، تبخیر به صورت پیوسته و با سرعت بیشتری اتفاق می‌افتد. بنابراین در صورت هرگونه اشکال در پمپ اسپری عطر، آن را عوض کنید.

شیشه عطر را تکان ندهید

احتمالاً کسانی را دیده‌اید که قبل از استفاده از عطر، شیشه آن را بر حسب عادت تکان می‌دهند. شاید برای شما جای سؤال باشد تکان دادن عطر چه ارتباطی با تبخیر شدن آن دارد؟ در پاسخ باید بگوییم هرچه شیشه عطر را تکان دهیم، مولکول‌های هوای درون آن با ترکیبات عطر بیشتر برخورد می‌کند. این تماس مانند وزیدن باد بر روی آب عمل می‌کند و باعث افزایش چند برابری تبخیر عطر می‌شود.

سخن پایانی

آگاهی از فرآیند تبخیر عطر بسیار کاربردی است و به نگهداری از عطر و استفاده بهتر از آن کمک می‌کند. نگهداری مناسب عطر، امکان استفاده طولانی‌تر از آن را به ما می‌دهد؛ بدون آنکه کیفیت آن افت پیدا کند و با خرید عطری دیگر متحمل هزینه بیشتری شویم.

هم‌چنین با شناخت فرآیند تبخیر عطر از نحوه چگونگی پخش شدن رایحه عطر باخبر می‌شویم. در نتیجه می‌توانیم استفاده مناسب‌تری از عطرها و ادکلن‌ها داشته باشیم و رایحه آن‌ها را شفاف و پررنگ‌تر نشان دهیم.